Mala zarar verme suçu, başkasına ait bir malın kısmen veya tamamen yok edilmesi, bozulması, kirletilmesi veya kullanılmaz hale getirilmesi ile oluşur. Temel düzenleme Türk Ceza Kanunu’ndadır. Suçun daha ağır cezayı gerektiren şekilleri “nitelikli haller” olarak adlandırılır.

Genel ceza (basit hal):
Başkasının malına zarar vermek 4 aydan 3 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.

Mala Zarar Vermenin Nitelikli Halleri

Aşağıdaki durumlarda failin cezası artırılır ve yaptırım hapis cezasına doğru kayar:

Mala zarar verme suçu, başkasına ait bir malın kasten yıkılması, tahrip edilmesi, bozulması, yok edilmesi ya da kullanılamaz hâle getirilmesi durumunda oluşan bir suçtur. Korunan hukuki değer mülkiyet hakkıdır.

Suçun Unsurları

1. Mal Başkasına Ait Olmalıdır: Suç kendi malına değil, bir başkasının mülkiyetindeki mala karşı işlenir.

2. Kast Varlığı: Fail, malı zarar vermek amacıyla kasten hareket etmelidir.

   • Taksirle (dikkatsizlikle) verilen zarar ayrı değerlendirilir ve genelde tazminat konusu olur.

Hileli iflâs suçu, borçlunun alacaklılarını zarara uğratmak amacıyla malvarlığını gizlemesi, azaltması, olduğundan farklı göstermesi veya ticari defter ve kayıtlarını tahrif etmesi gibi hileli davranışlarla şirketi veya kendisini iflâsa sürüklemesi hâlinde oluşan bir ceza hukuku suçudur.

Suçun Amacı ve Kapsamı

Hileli iflâsta esas amaç:

• Borçların ödenmemesi,

• Alacaklıların malvarlığı üzerinde tasarruf edememesi,

• Alacaklıların zararına, borçlunun kendisi veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlanmasıdır.

1. Cebir ve Şiddet

Cebir (fiziksel zorlama), bir kişiye iradesini sakatlayacak şekilde fiziksel güç uygulanmasıdır.
Şiddet ise hem fiziksel hem de kişinin psikolojik bütünlüğünü etkileyen zorlamaları kapsar.

Kullanıldığı alanlar:

• Cebir ve şiddet, kişiyi bir işi yapmaya veya yapmamaya zorlamak amacıyla uygulanabilir.

• Cebir ve şiddet fiilin niteliğine göre farklı suçların nitelikli hali olabilir (örneğin yaralama, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, tehdit vb.).

Örnek:
Bir kişiyi zorla arabaya bindirmek, zorla bir belge imzalatmak, kapısını kırarak eve girmek, tokat atmak, tartaklamak gibi davranışlar.

Ceza:
Cebir ve şiddet, uygulandığı suça göre cezanın artırılmasına neden olur. Örneğin:

• Basit bir kasten yaralamada ceza hafiften orta seviyeye çıkabilir.

• Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunda cebir uygulanmışsa ceza arttırılır.

Genital muayene suçu, kişinin rıza dışı, hukuka aykırı şekilde genital bölgesinin muayene edilmesi veya kontrol edilmesi eylemidir. Özellikle ceza soruşturmalarında, gözaltı/detento sırasında veya tıbbi kurumlarda rıza olmaksızın yapılan genital muayeneler bu kapsamda değerlendirilir.

Bu suç doğrudan “vücut dokunulmazlığına karşı suçlar” kapsamında ele alınır.

Suçun Tanımı

• Kişinin cinsel organı, anüs bölgesi veya benzeri mahrem bölgelerinin herhangi bir tıbbi zorunluluk, hâkim/savcı kararı veya kişinin açık rızası olmadan muayene edilmesi.

• Muayene doktor olmayan kişiler tarafından yapılsa da suç oluşur.

• Tıbbi zorunluluk varsa bile muayene rızayla ve tıbbi usule uygun yapılmalıdır.

Türk Ceza Kanunu’nda “cinsel taciz” bir kimseyi cinsel amaçlı olarak rahatsız etmektir. Fiziksel temasın olmadığı ancak mağdurun cinsel yönden huzur ve sükûnunun bozulduğu durumları kapsar.

İnternet ve Sosyal Medya Yoluyla İşlenmesi

Cinsel taciz;

• Instagram, Facebook, WhatsApp, Telegram, X (Twitter) gibi sosyal medya platformları,

• E-posta, SMS, DM mesajı, görüntülü görüşme,

• Tanışma uygulamaları (Tinder vb.)
  üzerinden yapılabilir.

1. Cinsel İstismar Nedir?

Cinsel istismar, çocuğun cinsel dokunulmazlığına karşı işlenen suçlardır. Türk ceza sisteminde 18 yaşından küçük herkes çocuk kabul edilir, ancak cezanın belirlenmesinde 15 yaş altı ve 15 yaş üstü olmak önemli bir ayrımdır.

Cinsel istismar iki şekilde gerçekleşebilir:

1. Cinsel davranışla vücut dokunulmazlığının ihlali (dokunma, öpme, elle veya cinsel organla temas vb.)

2. Çocuğu cinsel ilişkiye zorlamak (organ veya cisim sokulması şeklinde ağır istismar)

Cinsel taciz, bir kişiye karşı cinsel amaçlı olarak fiziksel olmayan rahatsız edici davranışlarda bulunulmasıdır.
Bu suçta bedensel temas zorunlu değildir.
Cinsel içerikli sözler, mesajlar, bakışlar, ısrarla takip etme, cinsel içerikli görüntü gönderme, teşhircilik gibi davranışlar bu kapsamdadır.

Önemli Ayrım:
Eğer cinsel nitelikli davranış fiziksel temas içeriyorsa artık cinsel taciz değil, cinsel saldırı suçu gündeme gelir.

Suçun Mağdur Yönünden Özelliği

Cinsel taciz suçu herkese karşı işlenebilir.
Mağdurun kadın, erkek veya çocuk olması önemli değildir.

1. Mağdur – Şikâyetçi Ayrımı

• Mağdur: Suç sonucu hakları ihlal edilen, zarar gören kişidir. Suçun doğrudan hedefi odur.
  (Örneğin dövülen kişi, hırsızlıkta eşyası çalınan kişi.)

• Şikâyetçi: Suçun işlenmesini bildiren ve soruşturma yapılmasını talep eden kişidir.
  Şikâyetçi her zaman mağdur olmayabilir.
  (Örneğin olaya tanık olan biri de şikâyette bulunabilir.)

Bir kişi hem mağdur hem şikâyetçi olabilir.
(Örneğin telefonunu çalan kişi hakkında karakola gidip şikâyet eden telefon sahibi.)

Suçun Niteliğinin Değişmesi Nedir?

Ceza yargılaması sırasında mahkeme veya savcılık, olayın başta değerlendirildiği suç vasfından farklı bir suç tipinin söz konusu olduğunu fark ederse; yani fiilin hukuki nitelendirmesi değişirse, buna suçun niteliğinin değişmesi denir.

Bu durum genellikle delillerin toplanması, tanık anlatımları veya bilirkişi raporları sonucunda ortaya çıkar.

Temel Mantık

Başlangıçta kişinin hangi suçtan yargılandığı bellidir. Ancak yargılama ilerledikçe:

• Olayın başka bir suça daha uygun olduğu ortaya çıkabilir.

• Böyle bir durumda mahkeme, davayı yeni suça göre değerlendirmek zorundadır.