Duruşma sırasında taraflardan, sanıktan, tanıktan, izleyiciden veya herhangi bir kişinin mahkeme huzurunda bir suç işlemesi hâlinde (hakaretten tehditlere, görevli memura mukavemetten adliyeye karşı suçlara kadar) yapılacak işlemler, ceza muhakemesinin düzeni ve yargı otoritesinin korunması kapsamında derhâl değerlendirilir.

Duruşma Sırasında İşlenebilecek Suçlara Örnekler

• Hâkime, savcıya, avukata, tanığa hakaret

• Şahıslar arasında tehdit ve fiili saldırı

• Sanığın duruşma düzenini bozacak davranışları

• Mahkeme salonunda ses kaydı veya görüntü alma

• Tanığın yalan tanıklığı

• Yargılama düzenini bozma, izinsiz müdahaleler

• Adli görevlilere direnme

Ceza yargılamasında sanığın duruşmada hazır bulunma hakkı temel bir savunma hakkıdır. Ancak sanık, kendisinin kusuru olmaksızın duruşmada bulunamamış ve bu nedenle aleyhine bir karar verilmişse, bu durumu sonradan öğrendiğinde “eski hâle getirme” talebinde bulunabilir.

Eski hâle getirme, sanığın makul veya zorlayıcı bir engel nedeniyle katılamadığı yargısal işlemin yeniden görülmesi talebidir.

 Eski Hâle Getirme Talebinin Şartları

Sanığın eski hâle getirmeden yararlanabilmesi için şu şartların bir arada bulunması gerekir:

1. Sanık duruşmada yoktur.

2. Yokluğun nedeni kusursuz veya kaçınılmaz bir engeldir.

   • Örneğin: Ağır hastalık, trafik kazası, tutuklu bulunduğu yerde sevk yapılmaması, doğal afet vb.

3. Duruşma sonunda aleyhine sonuç doğuran bir karar verilmiş olmalıdır.

   • Mahkûmiyet kararı verilmesi,

   • Savunma hakkını etkileyen bir işlem yapılması gibi.

4. Sanık, engelinin ortadan kalktığını öğrendikten veya kararı tebellüğ ettikten sonra kanuni süre içinde başvurmalıdır.

Cumhuriyet savcısı, soruşturma aşamasında delilleri toplar, şüphelinin ifadesini alır ve soruşturma sonunda bir karar verir. Bu karar; Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) veya bazı taleplere ilişkin işlem/ret kararı olabilir. Bu kararlara karşı itiraz yolu açıktır.

 İtiraza Konu Olan Temel Savcı Kararları

a) Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK)

Savcı, yeterli şüphe olmadığını düşünürse ceza davası açmaz ve KYOK verir.

b) Koruma Tedbirleri Talepleri Hakkındaki Kararlar

• Tutuklama talebinin reddi veya kabulü

• Adli kontrol talepleri

• Eşya ve malvarlığı üzerindeki elkoyma işlemleri

• Telefon dinleme veya teknik takip talepleri
  gibi savcı tarafından yapılan veya reddedilen talepler hakkında da itiraz mümkündür.

1. Yargılamanın Genel Akışı

Bir hukuk davasında süreç kabaca şu şekildedir:

1. Dava Dilekçeleri Aşaması (Dava açılması ve tarafların iddia-savunmalarının yazılı olarak sunulması)

2. Ön İnceleme Aşaması

3. Tahkikat (Delillerin Toplanması ve İncelenmesi)

4. Sözlü Yargılama (Son tartışmalar)

5. Hüküm (Karar)

GENEL ÇERÇEVE

Ceza muhakemesinde ifade alma (şüpheli/sanık) ve sorgu (mahkeme huzurundaki sorgu) işlemleri, özgür iradeye dayalı olmalıdır. Kişinin iradesini baskılayan, yönlendiren ya da zorlayan her türlü yöntem yasaktır. Bu yasaklar, hem polis/jandarma aşamasında hem de savcılık ve mahkeme aşamalarında geçerlidir.

Amaç, gerçeğin hukuka uygun yollarla elde edilmesidir. Hukuka aykırı yöntemlerle alınan ifadeler delil olarak kullanılamaz.

Adlî Kontrol Nedir?

Adlî kontrol, tutuklama yerine uygulanan, şüpheli veya sanığın toplumdan tamamen ayrılmadan soruşturma ve kovuşturmanın sağlıklı yürütülmesini amaçlayan ceza muhakemesi tedbiridir.
Tutuklamaya göre daha hafiftir ve özgürlüğü kısmen sınırlar.

Adlî kontrol kapsamında kişi, bazı yükümlülüklere tabi tutulabilir. Örneğin:

• Belirli günlerde karakola imza verme

• Yurt dışına çıkış yasağı

• Hâkim izni olmadan belirli yere gidememe

• Alkol/uyuşturucu tedavisi veya denetimi

• Elektronik kelepçe uygulaması

• Belirli kişi veya mağdura yaklaşmama

Tutukluluğun İncelenmesi Nedir?

Tutukluluk, yargılama sürecinde kişinin özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanmasıdır. Ancak süreksiz bir tedbirdir. Yargılama boyunca kişinin tutuklu kalmasının gerekip gerekmediği, mahkeme veya sulh ceza hâkimliği tarafından belirli aralıklarla yeniden değerlendirilir.
Bu değerlendirmeye “tutukluluğun incelenmesi” denir.

Şüpheli veya Sanığın Salıverilme (Serbest Bırakılma) İstemleri

1. Kavram ve Amaç

Ceza soruşturması veya kovuşturması sırasında kişi hakkında tutuklama bir koruma tedbiridir. Tutuklama kararı verilebilmesi için kuvvetli suç şüphesi ve tutuklamayı zorunlu kılacak kaçma, delilleri karartma veya suçun ağırlığına göre topluma yönelik tehlike gibi nedenlerin bulunması gerekir.
Salıverilme istemi, tutukluluğun artık gereksiz veya hukuka aykırı hale geldiği iddiasıyla, tutukluluğa son verilmesini (tahliye) talep etme yoludur.

1. Suçun Konusu (Neye Karşı İşlenir?)

Bu suç, kişilerin kimlik, özel yaşam, sosyal, ekonomik, sağlık veya benzeri kişisel verilerinin hukuka aykırı şekilde kaydedilmesine yöneliktir.

• Kişisel veri, bir kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak tanınabilir kılan her türlü bilgidir.

  • Ad, soyad

  • Telefon, adres, e-posta

  • Fotoğraf, video

  • Araç plakası

  • Parmak izi, DNA

  • Sağlık bilgisi

  • Banka bilgisi

  • İnternetteki davranış kayıtları vb.

Parada sahtecilik suçu, gerçek olmayan veya geçersiz hale dönüştürülmüş paranın üretimi, çoğaltılması, piyasaya sürülmesi veya bilerek kullanılması hallerinde ortaya çıkar. Korunan hukuki değer, paranın güvenilirliği ve ekonomik düzenin istikrarıdır.

Bu suç Türk Lirası veya yabancı para üzerinde işlenebilir.
Hem basan, hem bilerek piyasaya süren, hem de bilerek kullanan kişiler cezalandırılır.