YATIRIM YOLUYLA TÜRK VATANDAŞLIĞI
(5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik çerçevesinde)
I. GENEL AÇIKLAMA
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de belirli miktarda yatırım yaparak Türk vatandaşlığı kazanabilmelerine olanak tanıyan istisnai vatandaşlık yöntemidir. Bu sistem, Türkiye’nin yabancı sermaye çekme politikasının bir parçası olarak düzenlenmiştir. Vatandaşlık, Cumhurbaşkanı kararıyla verilir ve genel vatandaşlık şartları (5 yıl ikamet, dil bilgisi vb.) aranmaz.
II. HUKUKİ DAYANAK
-
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu madde 12/1-b,
-
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik madde 20,
-
Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararları (2018 ve sonraki değişikliklerle).
III. YATIRIM TÜRLERİ VE TUTARLARI
Yabancılar aşağıdaki yatırım türlerinden birini yaparak Türk vatandaşlığına başvurabilirler:
1. Taşınmaz (Gayrimenkul) Yatırımı
-
En az 400.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarında taşınmaz satın alınması gerekir.
-
Tapu kayıtlarına “en az 3 yıl satılamaz” şerhi konulmalıdır.
-
Taşınmaz konut, arsa, iş yeri olabilir.
-
Tapu tescili ve ekspertiz raporunun resmi değerleme standartlarına uygun olması şarttır.
2. Sermaye Yatırımı
-
En az 500.000 ABD Doları tutarında sabit sermaye yatırımı yapılmalıdır.
-
Bu yatırımın uygunluğu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanır.
3. İstihdam Yaratma
-
En az 50 kişiye istihdam sağlayan yabancı yatırımcılar, vatandaşlığa hak kazanabilir.
-
İstihdamın sürekliliği ve sigorta kayıtları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenir.
4. Banka Mevduatı
-
En az 500.000 ABD Doları veya karşılığı döviz tutarında mevduat,
-
Türk bankalarına yatırılmalı ve en az 3 yıl süreyle hesapta tutulmalıdır.
-
Uygunluk tespiti Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yapılır.
5. Devlet Borçlanma Araçları
-
En az 500.000 ABD Doları değerinde devlet tahvili veya hazine bonosu alınmalı,
-
En az 3 yıl süreyle elde tutulmalıdır.
-
Denetim ve uygunluk Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılır.
6. Gayrimenkul Yatırım Fonu veya Girişim Sermayesi Fonu Katılma Payı
-
En az 500.000 ABD Doları tutarında fon katılma payı satın alınmalı,
-
En az 3 yıl süreyle elde tutulmalıdır.
-
Denetim Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yapılır.
IV. BAŞVURU SÜRECİ
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı süreci üç aşamalıdır:
1. Uygunluk Belgesi
Yatırım türüne göre ilgili kamu kurumu tarafından (Tapu, BDDK, SPK, Sanayi Bakanlığı vb.) “uygunluk belgesi” düzenlenir.
2. İkamet İzni
Yatırımcı, uygunluk belgesiyle birlikte Göç İdaresi’ne başvurarak “yatırımcı ikamet izni” alır.
Bu izin kısa süreli oturma iznidir.
3. Vatandaşlık Başvurusu
İkamet izni sonrasında kişi, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne başvurarak vatandaşlık talebinde bulunur.
Belgeler tamamlandıktan sonra dosya Cumhurbaşkanlığı’na sunulur ve onayla vatandaşlık kazanılır.
V. BAŞVURUYA EKLENMESİ GEREKEN TEMEL BELGELER
-
Pasaport ve noter onaylı Türkçe tercümesi,
-
Doğum belgesi, medeni hâl belgesi,
-
Uygunluk belgesi (ilgili kurumdan alınmış),
-
İkamet izni belgesi,
-
Biyometrik fotoğraflar,
-
Türkiye’deki adres beyanı,
-
Vekâletname (başvuru vekil aracılığıyla yapılacaksa).
VI. VATANDAŞLIĞIN AİLEYE SAĞLADIĞI HAKLAR
Yatırımcı vatandaşlık kazandığında:
-
Eşi,
-
18 yaşından küçük çocukları da vatandaşlık hakkından yararlanabilir.
Reşit olmayan çocuklar aynı başvuru kapsamında değerlendirilir.
VII. YATIRIM YOLUYLA VATANDAŞLIKTA ÖNEMLİ NOKTALAR
-
Yatırım kendi mal varlığı üzerinden yapılmalıdır (emanet, borç, teminat kabul edilmez).
-
Yatırımın kaynağı meşru ve belgelenebilir olmalıdır.
-
Belgelerdeki döviz tutarları Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden hesaplanır.
-
Vatandaşlık kazandıktan sonra taşınmaz veya yatırım 3 yıl dolmadan elden çıkarılırsa, vatandaşlık iptal edilebilir.
VIII. SÜRE VE SONUÇ
-
Tüm süreç ortalama 3 ila 6 ay içinde sonuçlanmaktadır.
-
Vatandaşlık kararı doğrudan Cumhurbaşkanı onayına bağlıdır.
-
Karar olumlu olursa kişi ve ailesi Türk vatandaşlığına kabul edilir, kimlik ve pasaport başvuruları yapılabilir.