Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu

Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu (TCK m.179)

1. Suçun Tanımı:
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu, kara, deniz, hava veya demir yolu ulaşım araçlarının güvenli şekilde kullanılmasını tehlikeye atan fiilleri cezalandıran bir suçtur. Bu suçun amacı, toplumsal ulaşım güvenliğini korumaktır.

2. Suçun Unsurları:

• Fail: Herkes olabilir; özel bir sıfat aranmaz.

• Mağdur: Toplumun genel güvenliği ve bireylerin yaşam/sağlığıdır.

• Fiil: Kanun üç farklı şekilde bu suçu düzenler:

  1. Kara, deniz, hava veya demir yolu ulaşım araçlarının kullanılmasını engellemek, işaretleri bozmak, yanlış yönlendirmek veya teknik sisteme müdahale ederek tehlike yaratmak.

  2. Ulaşım araçlarını, kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı açısından tehlike doğuracak biçimde kullanmak.

  3. Alkollü, uyuşturucu veya benzeri etki altında olup aracı güvenli şekilde sevk ve idare edemeyecek durumda olmasına rağmen araç kullanmak.

3. Manevi Unsur:
Suç genellikle kastla işlenir. Fail, davranışının trafik güvenliğini tehlikeye sokacağını bilerek hareket eder. Bazı durumlarda olası kast da yeterli olabilir.

4. Ceza Miktarı:

• Birinci fıkra: 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası.

• İkinci ve üçüncü fıkra: 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası.
  Mahkeme, olayın niteliğine göre cezanın alt veya üst sınırından hüküm kurabilir.

5. Suçun Özelliği:
Bu suç tehlike suçu niteliğindedir. Gerçek bir zarar doğması gerekmez; yalnızca somut tehlikenin varlığı yeterlidir.

6. Şikayet, Uzlaştırma ve Kovuşturma:

• Suç şikâyete tabi değildir; savcılık resen soruşturma yapar.

• Uzlaştırma kapsamı dışındadır.

• Kamu düzenini ilgilendirdiği için devlet tarafından doğrudan kovuşturulur.

7. Uygulamada Örnek Durumlar:

• Aşırı hız yaparak, şerit ihlaliyle veya makas atarak diğer sürücülerin güvenliğini tehlikeye atmak.

• Trafik ışıklarını veya yön levhalarını sökmek ya da değiştirmek.

• Aşırı alkollü veya uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak.

8. Yaptırımın Niteliği:
Kısa süreli hapis cezası verilen durumlarda mahkeme, şartlar oluşmuşsa cezayı adli para cezasına çevirebilir veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) karar verebilir.

9. Savunma Stratejileri:

• Somut tehlikenin oluşmadığı savunulabilir.

• Ölçüm, tutanak veya teknik tespitlerde usulsüzlük varsa bu durum ileri sürülebilir.

• Kasıt bulunmadığı, dikkatsizlik veya ihmal seviyesinde bir davranış olduğu belirtilerek taksirli değerlendirme talep edilebilir.

10. Sonuç:
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu, toplumun genel ulaşım güvenliğini koruyan bir tehlike suçudur. Failin eylemi, tehlike doğurmaya elverişli olduğu anda suç oluşur. Özellikle alkollü araç kullanımı veya bilinçli şekilde trafik kurallarını ihlal etmek bu suç kapsamında değerlendirilir.